SPIS TREŚCI , Tom XLIV, Nr 261, MARZEC/ CONTENTS , Vol. XLIV, No. 261, MARCH

SUMMARY IN POLISH & ENGLISH. FULL ARTICLE ONLY IN POLISH.

Cardiac sarcoidosis: diagnostics, treatment and follow-up

Dudziak M, Jankowska H, Dorniak K.

Department of Noninvasive Cardiac Diagnostic, 2nd Chair of Cardiology and Electrotherapy, Medical University of Gdansk, Poland

Sarcoidosis is a generalised granulomatous disorder of unknown aetiology. Cardiac involvement may affect conduction system, myocardium, valvular apparatus and pericardium. Clinical spectrum ranges from asymptomatic involvement to sudden cardiac death. Patients with biopsy-proven extracardiac sarcoidosis should be screened for cardiac involvement (standard ECG, 24-hour Holter ECG, echocardiography) and in case of any abnormalities found on these tests, more advanced diagnostic methods should be used. Steroid treatment is still the mainstay of therapy in cardiac sarcoidosis. Several immunosuppresive agents are also effective and used in different combinations with steroids, as well as heart failure treatment (including ACE inhibitors, angiotensin receptor blockers, beta-blockers and diuretics). Advanced heart block requires pacemaker implantation, and implantable cardioverterdefibrillator is an effective treatment in primary and secondary prophylaxis of sudden cardiac death. Heart transplantation is considered in advanced, drug-resistant heart failure or incessant ventricular arrhythmias unresponsive to other forms of therapy.

Key words: sarcoidosis, cardiac sarcoidosis, pharmacotherapy, glicocorticosteroid treatment

Pol Med J, 2018; XLIV (261); 124–129

Sarkoidoza serca: diagnostyka, leczenie i monitorowanie

Dudziak M, Jankowska H, Dorniak K.

Zakład Diagnostyki Chorób Serca, II Katedra Kardiologii i Elektroterapii, Gdański Uniwersytet Medyczny

Sarkoidoza jest uogólnioną chorobą ziarniniakową o nieznanej etiologii. Zajęcie serca może dotyczyć układu bodźcotwórczo-przewodzącego, miokardium przedsionków i komór, zastawek i osierdzia. Obraz kliniczny przyjmuje szereg postaci – od przebiegu bezobjawowego aż po nagły zgon sercowy w przebiegu złośliwych arytmii komorowych lub zaawansowanego bloku przedsionkowo-komorowego. Chorzy na potwierdzoną histopatologicznie sarkoidozę pozasercową powinni zostać poddani skriningowi w kierunku zajęcia serca (wywiad, EKG, 24-godzinne EKG met. Holtera, echokardiografia), a w przypadku nieprawidłowości – niezbędne są bardziej zaawansowane badania. Terapia sarkoidozy serca ma za zadanie zahamowanie procesu zapalnego, redukcję objawów niewydolności serca, zaburzeń rytmu i przewodzenia oraz zapobieganie nagłej śmierci sercowej. Podstawę terapii stanowią w dalszym ciągu glikokortykosteroidy, ale stosuje się także szereg leków immunosupresyjnych oraz leczenie wspomagające (w tym inhibitory ACE i blokery receptorów AT1, beta-blokery, diuretyki). Zaawansowany blok w przebiegu SAS wymaga implantacji stymulatora serca. W profilaktyce pierwotnej i wtórnej nagłej śmierci sercowej skuteczny jest wszczepialny kardiowerter defibrylator. Przeszczep serca rozważa się w skrajnych przypadkach opornych komorowych zaburzeń rytmu lub zaawansowanej niewydolności serca nie odpowiadającej na farmakoterapię.

Słowa kluczowe: sarkoidoza, sarkoidoza serca, leczenie farmakologiczne, glikokortykosteroidoterapia

Pol Merkur Lekarski, 2018; XLIV (261); 124–129